Mai Tâm

Một số điều luật khi thuê và cho thuê nhà tại B.C

Ở Canada người cho thuê được gọi là landlord và người thuê nhà là tenant. Bạn dùng owner và renter người ta vẫn hiểu nhưng không thông dụng. Còn trong giao tiếp bạn có thể dùng “roommate” ( nếu ở cùng) chung cho cả chủ và người thuê để nghe thân thiện hơn.

Người thuê và người chủ được bảo hộ theo luật RTA (Residential Tenancy Act ) và RTB (Residential Tenancy Branch) là cơ quan thụ lý các vấn đề liên quan đến landlord và tenant. Còn lại các trường hợp sau thì sẽ tuân theo luật BC:

Người thuê dùng chung toilet hay nhà bếp với chủ trong cùng nơi ở (accommodation where the tenant shares a bathroom or kitchen with the owner of the property)
Nơi ở được nhà trường cung cấp cho học sinh (accommodation provided to a student by their school)
Nơi được thuê với mục đích kinh doanh và có một hợp đồng cam kết (accommodation included with property occupied primarily for business purposes and rented under a single agreement)
Hợp đồng cam kết thuê dài hạn trên 20 năm (rental agreements with terms 20 years or longer)

Xem chi tiết các trường hợp tuân theo luật BC tại đây

Với các trường hợp theo luật BC, nếu xảy ra tranh chấp, cơ quan thụ lý là Small Claims Court hoặc Supreme Court, hoặc các dịch vụ hòa giải độc lập, chẳng hạn như Mediate BC. Bạn cũng có thể cần sự trợ giúp của luật sư. Xem thêm tại đây.

Một số điểm lưu ý bên dưới chủ yếu theo luật trang TRAC và chỉ có tính chất tham khảo. Các bạn nên vào trang luật chính mình chia sẻ link để đọc nội dung luật cập nhật mới nhất.

1. Tiền cọc – sercurity deposit

Sau khi bạn đặt tiền cọc mà không chuyển đến ở người chủ có quyển giữ tiền cọc hay có thể yêu cầu bồi thường lost income nếu họ chưa tìm được người thuê mới.

Tiền cọc không được quá 50% 1 tháng tiền cho thuê. Nếu tenant có pet thì chủ nhà có quyền yêu cầu đóng thêm tiền pet deposit, và cũng không quá 50% một tháng tiền thuê. Ở bên này nuôi con gì cũng tốn kém thật.

Tiền giữ chân được hoàn trả sau khi bạn bàn giao phòng nguyên vẹn trong vòng 15 ngày. Việc gặp chủ nhà không tử tế hay gặp người thuê xấu tính là chuyện đôi khi xảy ra. Vì vậy bạn đừng vội vàng mà nên dành thời gian gặp trực tiếp, nói chuyện hỏi han để xem họ là người như thế nào. Luôn chụp hình quay phim tình trạng phòng ở,bếp, nhà vệ sinh sau khi dọn vào và trước khi dọn ra để lưu bằng chứng.

Tiền cọc phải được hoàn trả trong vòng 15 ngày sau khi người thuê chuyển ra nếu không có vấn đề gì phải trừ tiền cọc. Để trừ tiền cọc thì cần có sự đồng ý của 2 bên nếu cả 2 bên không đi đến thoả thuận thống nhất thì chủ nhà nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp khiếu nại về khoản đặt cọc bảo đảm hoặc khoản đặt cọc gây thiệt hại do vật nuôi. Hoặc người thuê cũng có thể nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp khiếu nại khi thấy chủ nhà trừ tiền cọc vô lý. Nộp khiếu nại online tại đây.

Sau khi đọc các điều luật mà bạn vẫn còn thắc mắc thì bạn có thể liên hệ TRAC (Tenant Resource & Advisory Centre). Số hotline: 1-800-665-1185 Hoặc gửi inbox qua facebook : https://www.facebook.com/tracbc. Họ sẽ trả lời sau 3-4 ngày

(Xem thêm bài viết “Chia sẻ kinh nghiệm chọn roommate” ở mục Kiến thức đời sống.)

2. Hợp đồng – contract/ agrrement

Khuyến khích hai bên nên làm hợp đồng thuê nhà. From hợp đồng có thể down tại đây, hoặc chủ nhà sử dụng form của mình nhưng phải đi theo các nội dung luật yêu cầu.

Luật cho phép chủ nhà yêu cầu nộp phạt $25 nếu tenant đóng tiền muộn nếu 2 bên đồng ý, không được tự ý phạt nếu không có trong điều khoản hợp đồng. Các bạn đi thuê cần lưu ý đọc kỹ hợp đồng hoặc hỏi rõ khi bắt đầu thuê nếu là hợp đồng miệng.

Trước khi chuyển vào ở, nên làm condition inspection report, kiểm tra các thiết bị trong nhà. Nếu hợp đồng miệng, các bạn nên chụp hình lại để lưu làm bằng chứng sau này move out tránh tranh cãi.

3. Tăng giá

Người cho thuê được quyền tăng giá sau 12 tháng. Chủ nhà phải gửi thư thông báo trước ít nhất 3 tháng. Giá tăng = Lạm phát +2%. Ví dụ: Lạm phát năm 2017 là 1.7%, mức tăng là 3.7%. Nếu chủ nhà không tăng giá sau 12 tháng thì họ không được phép tăng cộng dồn. Ví dụ năm nay không tăng mà năm sau tăng 7.4% là sai luật.

4. Chấm dứt hợp đồng

Người thuê và chủ nhà có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng. Người thuê cần gửi thư thông báo cho bên kia biết trước ít nhất 1 tháng trước khi chuyển ra ngoài, chủ nhà cần thông báo ít nhất 2 tháng. Nếu là hợp đồng leasing dài hạn bạn có thể sẽ bồi thường hợp đồng theo điều khoản.

Nếu chủ nhà bán nhà thì theo luât RTA, phần 4 , mục số 49 (5):

Chủ nhà có thể kết thúc hợp đồng thuê nhà đối với đơn vị cho thuê nếu

(a) chủ nhà ký một thỏa thuận thiện chí về việc bán căn hộ cho thuê,

(b) tất cả các điều kiện mà việc bán phụ thuộc đã được thỏa mãn, và

(i) người mua là một cá nhân và người mua, hoặc thành viên gia đình thân thiết của người mua, có ý định sử dụng căn hộ cho thuê một cách thiện chí;

(ii) bên mua là một công ty gia đình và một người sở hữu cổ phần có quyền biểu quyết trong công ty, hoặc một thành viên gia đình thân thiết của người đó, có ý định chiếm dụng căn hộ cho thuê một cách thiện chí.

Thông báo kết thúc hợp đồng thuê nhà có hiệu lực phải: không sớm hơn 2 tháng sau ngày người thuê nhận được thông báo và một ngày trước ngày trong tháng, hoặc trong khoảng thời gian khác mà hợp đồng thuê nhà được áp dụng, tiền thuê đó phải trả theo hợp đồng thuê nhà. Nếu bạn thông báo quá gấp thì người thuê có quyền ở miễn phí tháng cuối hoặc bạn phải bồi thường tiền thuê nhà.

Bạn tham khảo thêm thông tin chi tiết khi chủ bán nhà yêu cầu người thuê chuyển đi tại đây.

5. Cho thuê lại

Bạn có thể cho thuê lại chỗ ở nếu bạn đi vắng vài tháng với sự đồng ý của chủ nhà.

6. Thông tin cá nhân – Personal information

Chủ nhà không được yêu cầu bạn cung cấp thông tin số tài khoản, số SIN, criminal record, bằng lái coppy

Chủ nhà có thể yêu cầu thư reference từ chủ trước hoặc xem bằng lái xe để kiếm tra thông tin có khớp với thông tin trên hợp đồng không

7. Chủ nhà có được quyền kiểm tra nơi bạn ở?

Theo luật không có gì là sai cả nếu chủ nhà muốn kiểm tra và họ cần thông báo cho bạn biết trong vòng 1 tháng đến trước ít nhất 24h kèm mục địch kiểm tra hợp lý. Thời gian kiểm tra từ 8 am đến 9pm.

Nếu họ tự ý kiểm tra mà không thông báo là sai luật. Thường người Tây họ lịch sự và không care. Nhưng một số bạn thuê người chủ Châu Á sẽ gặp trường hợp này.

8. Bảo trì – sửa chữa và trách nhiệm 2 bên

Theo luật, chủ nhà có trách nhiệm bảo trì sửa chữa đảm bảo điều kiện về sức khỏe, an toàn và house standards. Chủ nhà phải cung cấp số điện thoại để tenant liên lạc trong các trường hợp hư hỏng khẩn cấp.

Người cho thuê có trách nhiệm thông báo các sự cố hư hỏng dù mình có gây ra hay không. Nếu bạn không thông báo, bạn có thể chịu trách nhiệm nếu việc hư hỏng dẫn đến hậu quá nghiêm trọng. Ví dụ ống nước rỉ, không báo để nước rỉ làm hư nền nhà hay phát hiện có rệp giường, không báo để tình trạng nặng thêm thì bạn có thể phải bồi thường phí tổn.

Chi tiết trách nhiệm đôi bên xem tại đây

Một số trường hợp sửa chữa khẩn cấp người thuê gọi điện thông báo ít nhất 2 lần nhưng họ không làm thì tenant có thể tự sửa, giữ receipt và yêu cầu chủ nhà thanh toán tiền hoặc giảm trừ tiền thuê nhà. Nếu bạn không có tiền và không đủ thời gian, bạn có thể apply cho RTB yêu cầu sửa chữa khẩn cấp. Lưu ý chỉ trong trường hợp sửa chữa khẩn cấp thôi nhé, các trường hợp khác bạn cần được sự thống nhất với chủ nhà trước khi tự sửa chữa, nếu không chủ nhà có quyền không thanh toán.

Nếu bạn thông báo bằng thư nhưng chủ nhà vẫn không giải quyết bạn có thể kiện để yêu cầu chủ nhà thanh toán các thiệt hại. Ví dụ: nhà có bed bugs, đã báo mà chủ nhà không làm gì cả thì bạn có thể kiện để đòi bối thường tổn thất thuốc men, chi phí dọn dẹp, move out.

Nếu xảy ra tranh chấp, bạn cần có bằng chứng trao đổi với chủ nhà/người thuê vì vậy khuyến khích trao đổi bằng thư hay ít nhất lưu tin nhắn.

Ngoài ra bạn cần lưu ý nhà và căn hộ ở Canada đa số tường vách làm bằng gỗ hay ván ép. Khi sử dụng nhà vệ sinh hay lau dọn bạn không nên làm ướt sàn như ở Việt Nam. Điều này có thể làm hỏng chân tường khi nước thấm vào. Đừng để mình phải bồi thường tiền vì thiếu hiểu biết. Chủ nhà cũng nên nói rõ những lưu ý trên với người thuê từ Việt Nam mới sang.

Đối với người Việt khi thuê nhà ở Việt Nam bạn chuyển ra là bỏ tất cả lại sau lưng đầu không ngoảnh lại, phòng có dơ cũng không quan tâm. Bạn vẫn thản nhiên là chủ nhà sẽ dọn dẹp. Nhưng trong văn hoá thuê nhà ở Canada dài hạn theo tháng hay ngắn ̣hạ̣n như Airbnb việc giữ gìn, dọn dẹp trả lại phòng về nguyên trạng ban đầu là phép lịch sự. Nhập gia tuỳ tục, các bạn mới sang lưu ý điều này vì một số chủ nhà sẽ trừ tiền cọc. Nếu là chủ nhà thì nên là theo luật và có bằng chứng trước khi trừ tiền, vì luật thường bảo vệ người thuê nhiều hơn.